Rahim tüplerinin tıkalı olması, sperm üretiminin sona ermesi, rahimde kist bulunması, hormon bozukluğu, ilerlemiş kadın yaşı, tekrarlanan düşük gebelik, sperm kalitesizliği ve daha birçok nedenden dolayı bazı çiftler çocuk sahibi olamaz. Bu gibi durumlarda tüp bebek tedavisinden söz edilebilir.
Tüp bebek tedavisi, çiftlerden yumurta ve sperm alınarak laboratuvarda döllenme sağlanması ile oluşur. Tüp bebek tedavisinde beklenen başarı oranı kişiden kişiye değişebilir, burada en önemli kıstas yaştır. 30 yaş altında olan çiftler başarı oranı yaklaşık % 60, 30 – 35 yaş civarı % 40, 40 yaş civarında ise % 15’tir. Bu veriler gösteriyor ki, çocuk sahibi olamayan çiftlerin dikkat etmesi gereken en önemli nokta, özellikle kadının yaşıdır.
Tüp bebek tedavisi, menopoz dönemindeki kadınlara, hormon bozukluğu olan kadınlara, sperm üretimi durmuş erkeklere, yumurta üretimi durmuş kadınlara ve cerrahi bazı durumlar nedeniyle rahmi alınmış kadınlara uygulanamaz.
Tüp Bebek Tedavisinde Sınır Nedir ?
Tüp bebek tedavisine başlamadan önce, kadın ve erkeğe bazı testler ve muayeneler yapılır. Bu tetkikler arasında, sperm tahlili, rahim filmi, kromozom analizi gibi testler vardır ve varsa önceki tedavi veya ameliyatlara dair notlar ve tetkikler incelenir. Bu incelemeler sonucunda tedavide izlenecek yol ve yöntem belirlenir. Bu tahlillerin ardından kadının rahminde ürettiği yumurtaları kontrol altına almak, olgunlaştırmak ve çoğaltmak amacı ile bazı ilaç tedavileri uygulanır. Bu tedavilerin ardından her şey yolunda gittiği takdirde, kadından yumurtalar toplanır ve erkekten alınan sperm ile laboratuvar ortamında döllendirilir. Başarılı bir döllenmenin ardından, kadının rahmine transfer edilir ve gebeliğin oluşması beklenir. Ancak her tedavi sonrasında başarılı bir gebelik gerçekleşmeyebilir.
Tüp bebek tedavisinde başarıyı etkileyen faktörlerden bazıları şunlardır;
– Yumurta gelişimini sağlayan ilaçların düzensiz veya yanlış kullanımı
– Rahimde bulunan bazı rahatsızlıklar nedeniyle bebeğin tutunamaması (miyom gibi)
– Rahimde meydana gelen enfeksiyonlar
– Embriyonun geliştiği suni ortamdaki bazı yetersizlikler
– Rahimle alakalı doğumsal bozukluklar
– Sperm kalitesizliği
Tüp bebek tedavisinde sınır 3 – 4 kezdir. Üçüncü denemeden sonra başarı şansı iyice düşer ancak ilk denemede yaşanan başarısızlık sonucunda tekrar tedavi olmakta herhangi bir sıkıntı yoktur.
Prof. Dr. Teksen Çamlıbel